تقریبا همه ما اسم این فناوری را شنیدهایم و در شبکههای اجتماعی تصاویری از افراد در حین استفاده از آن را مشاهده کردهایم. در واقعیت مجازی ( Virtual Reality)، کاربر با استفاده از تجهیزاتی مانند هدست و دستکشهای ویژه، قادر است وارد محیطی سه بعدی، تعاملی و غوطه ورکننده شود که تا حد زیادی شبیه به دنیای واقعی است.
فناوری واقعیت مجازی در دهههای اخیر پیشرفت قابل توجهی داشته و کاربردهای آن در حوزههایی مانند آموزش، پزشکی، طراحی، سرگرمی و بازیهای رایانهای گسترش یافته است. در ادامه به بررسی جزئیات بیشتری در مورد این فناوری خواهیم پرداخت.
واقعیت مجازی چیست؟
واقعیت مجازی (VR) یک فناوری است که باعث میشود فرد احساس کند در یک محیط کاملاً متفاوت از محیط واقعی قرار دارد. این فناوری از طریق استفاده از عینک و هدستهای واقعیت مجازی یا سایر دستگاههای مشابه، تصاویر و صداهای سهبعدی را به کاربر ارائه میدهد.
این تصاویر و صداها به گونهای طراحی شدهاند که کاربر احساس کند در آن محیط واقعی قرار دارد. برای درک بهتر واقعیت مجازی، میتوان آن را به یک فیلم سهبعدی تشبیه کرد. در یک فیلم سهبعدی، تصاویر به گونهای طراحی شدهاند که به نظر میرسد از صفحه بیرون میآیند و در اطراف شما قرار دارند. واقعیت مجازی نیز به همین شکل است، اما تصاویر و صداها بسیار واقعیتر هستند.
واقعیت مجازی یا VR چگونه کار میکند
واقعیت مجازی از طریق ایجاد یک محیط شبیهسازی شده، تجربهای همهجانبه و واقعی را برای کاربر فراهم میکند. این فناوری از ترکیبی از فناوریهای مختلف مانند نمایشگرهای سهبعدی، سنسورهای حرکتی و صداهای سهبعدی استفاده میکند.
نمایشگرهای سهبعدی
نمایشگرهای سهبعدی تصاویر را به گونهای نمایش میدهند که به نظر میرسد از صفحه بیرون میآیند. این نمایشگرها معمولاً از دو صفحه نمایش استفاده میکنند که تصاویر را برای هر چشم به طور جداگانه نمایش میدهند. این کار باعث میشود که کاربر احساس کند در محیط سهبعدی قرار دارد.
سنسورهای حرکتی
سنسورهای حرکتی حرکات سر و بدن کاربر را ردیابی میکنند. این سنسورها معمولاً از فناوریهای مختلفی مانند ردیابی چشم، ردیابی حرکت سر و ردیابی حرکت بدن استفاده میکنند. ردیابی حرکت سر باعث میشود که تصاویر بر اساس حرکات سر کاربر به روز شوند. این کار باعث میشود که کاربر احساس کند در محیط سهبعدی حرکت میکند.
صداهای سهبعدی
صداهای سهبعدی به گونهای طراحی شدهاند که به نظر میرسد از اطراف شما میآیند. این صداها معمولاً از فناوریهای مختلفی مانند فناوری HRTF (Head-Related Transfer Function) استفاده میکنند.
فناوری HRTF به این صورت کار میکند که صداها را با توجه به موقعیت سر کاربر در محیط سهبعدی، تغییر میدهد. این کار باعث میشود که کاربر احساس کند صداها از اطراف او میآیند. با ترکیب این فناوریها، واقعیت مجازی میتواند تجربهای بسیار واقعی و هیجانانگیز را برای کاربران فراهم کند.
کاربردهای واقعیت مجازی
واقعیت مجازی (VR) یک فناوری نوظهور است که در سالهای اخیر به سرعت در حال توسعه است. این فناوری پتانسیل زیادی برای تغییر نحوه زندگی و کار ما دارد. واقعیت مجازی کاربردهای مختلفی دارد. برخی از کاربردهای این فناوری عبارتند از:
سرگرمی: واقعیت مجازی برای ایجاد تجربههای سرگرمکننده و هیجانانگیز استفاده میشود. برای مثال، بازیهای واقعیت مجازی، فیلمهای واقعیت مجازی و تجربیات واقعیت مجازی آموزشی از جمله کاربردهای واقعیت مجازی در حوزه سرگرمی هستند.
آموزش: واقعیت مجازی برای آموزش و یادگیری استفاده میشود. برای مثال، آموزش پزشکی، آموزش نظامی و آموزش مهندسی از جمله کاربردهای واقعیت مجازی در حوزه آموزش هستند.
بازاریابی: واقعیت مجازی برای بازاریابی و تبلیغات استفاده میشود. برای مثال، نمایش محصولات جدید، ارائه خدمات و آموزش مشتریان از جمله کاربردهای واقعیت مجازی در حوزه بازاریابی هستند.
انواع واقعیت مجازی
Virtual Reality یک فناوری است که باعث میشود فرد احساس کند در یک محیط کاملاً متفاوت از محیط واقعی قرار دارد. این فناوری از طریق ترکیبی از فناوریهای مختلف کار میکند. این تکنولوژی نوظهور دارای انواع مختلفی است هر کدام مزایای مخصوص به خود را دارند. برخی از انواع واقعیت مجازی عبارتند از:
- واقعیت مجازی موبایلی: این نوع واقعیت مجازی از طریق تلفنهای هوشمند یا تبلتها اجرا میشود.
- واقعیت مجازی ایستاده: در این نوع واقعیت مجازی، کاربر باید در یک مکان ثابت قرار داشته باشد.
- واقعیت مجازی متحرک: در این نوع واقعیت مجازی، کاربر میتواند آزادانه حرکت کند.
تفاوت واقعیت مجازی و واقعیت افزوده چیست؟
واقعیت مجازی (VR) یک فناوری است که باعث میشود فرد حضور در یک مکان دیگر را احساس کرده و با دریافت سیگنالهای ذهنی بودن خود در آن فضا را باور میکند. این فناوری از طریق ترکیبی از فناوریهای مختلف کار میکند.
واقعیت افزوده (Augmented Reality ) یک فناوری است که اطلاعات مجازی را به دنیای واقعی اضافه میکند. این فناوری از طریق ترکیبی از فناوریهای مختلف کار میکند.
تفاوت اصلی بین واقعیت مجازی و واقعیت افزوده در این است که واقعیت مجازی دنیای کاملاً جدیدی را ایجاد میکند، در حالی که واقعیت افزوده اطلاعات مجازی را به دنیای واقعی اضافه میکند.
در واقعیت مجازی، کاربر احساس میکند که واقعاً در آن محیط قرار دارد. این امر به دلیل این است که تصاویر و صداهای مجازی به گونهای طراحی شدهاند که کاربر احساس کند در آن محیط واقعی قرار دارد.
در واقعیت افزوده، کاربر همچنان میتواند دنیای واقعی را مشاهده کند. اطلاعات مجازی تنها به عنوان یک لایه اضافی بر روی دنیای واقعی قرار میگیرند.
این دو تکنولوژی علاوه بر تفاوتهای ماهوی از نظر ابزارهای قابل استفاده نیز تفاوتهای مختلفی دارند که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت. برخی از تفاوتهای دیگر بین واقعیت مجازی و واقعیت افزوده عبارتند از:
تجهیزات مورد نیاز: برای استفاده از واقعیت مجازی، کاربر باید از یک هدست واقعیت مجازی استفاده کند. برای استفاده از واقعیت افزوده، کاربر میتواند از تلفنهای هوشمند، تبلتها، یا هدستهای واقعیت افزوده استفاده کند.
کاربردها: واقعیت مجازی برای کاربردهای مختلفی مانند سرگرمی، آموزش و بازاریابی استفاده میشود. واقعیت افزوده برای کاربردهایی مانند آموزش، بازی و سرگرمی استفاده میشود.
هزینه: واقعیت مجازی معمولاً گرانتر از واقعیت افزوده است.
جمعبندی
واقعیت مجازی فناوریای نوین است که امکان تعامل کاربر با محیطهای سه بعدی شبیهسازیشده به وسیله رایانه را فراهم میکند. کاربر با بهرهگیری از تجهیزاتی مثل هدست و دستکش، میتواند وارد دنیایی شود که تا حدود زیادی شبیه به دنیای واقعی است.
واقعیت مجازی طی سالیان اخیر پیشرفت قابلتوجهی داشته و در حال حاضر کاربردهای فراوانی در زمینههای آموزش، طراحی، پزشکی، سرگرمی و بازیهای رایانهای دارد. انتظار میرود این فناوری در آینده نقش بسزایی در زندگی بشر ایفا کند.